Emotie in vogelvlucht

januari 2017

Anderhalf jaar geleden stond ik in de Poolse plaats Świnoujście, op zoek naar de geschiedenis van mijn grootvader. Eerlijk gezegd deed het me minder dan gedacht om in zijn voetsporen te stappen. Emotieloze Hollandse nuchterheid, dacht ik. Sinds deze week weet ik wel beter.

Britse militair met camera voor luchtfotografieVoor een fotoverslag van mijn reis naar Świnoujście had ik enkele verkenningsfoto’s besteld die de Royal Air Force tussen 1943 en 1945 maakte. De Britten hielden namelijk nauwkeurig in de gaten wat er in het Groot-Duitse Rijk gebeurde. Door luchtfoto's te combineren met gegevens die informanten ter plaatse doorspeelden, wisten ze redelijk goed wat er zich afspeelde.

Deze week kwam de bestelling binnen. De mij inmiddels zo bekende bocht in de Swine vulde mijn scherm. Links de stad Swinemünde, rechts het dorpje Ostswine met de kenmerkende visserijhaven. En onderin, heel duidelijk, het terrein dat niet meer bestaat: de grote scheepswerf van Burmester met het bijbehorende arbeiderskamp. De woonbarakken waren als lange rechthoeken te herkennen.

Ik zette mijn muis op het werfterrein en probeerde of ik verder in kon zoomen. En ineens had ik ze vol in beeld: vier kleine bootjes, als Wybertjes met een gat erin. Mensen waren op de foto niet te ontdekken. En toch had ik het idee dat ik niet eerder zo dichtbij de geschiedenis van mijn grootvader was geweest.

Hollandse nuchterheid bestaat niet. Als waardig kleindochter van mijn opa schoot ik toch even vol.

Meer weten over mijn grootvader, die in 1942-'43 als 18-jarige gastarbeider naar Swinemünde reisde om in de Duitse oorlogsindustrie te werken? In april 2017 is mijn boek verschenen bij uitgeverij WalburgPers.

gerelateerde berichten: Terug naar Swinemünde (1) - Terug naar Swinemünde (2) - Dierbare doden